Mehmet UZEL (KAYSERİ İGFA)
DEVA Partisi Bayan Siyasetleri Lideri Elif Esen, zelzele sonrasında bayanların güç vakitler geçirdiğini aktarırken, “Açık, güvenliksiz ve kalabalık yerlerde barınmaya çalışan bayanların mahremiyet alanlarının olmaması, tuvaletlerin ve yıkanma yerlerinin bayanlar ve kız çocukları için başka olmaması, emzirme alanı bulmakta zorlanılması hayatı kuvvetli ve inançsız hale getiriyor. Tüm bu potansiyel riskler bayanlarda dert durumunu ve ruhsal depresyon ihtimalini yeterlice artırıyor. Datalara nazaran zelzeleden etkilenen yaklaşık 4 milyon bayan üreme çağında. 24 bin bayanın önümüzdeki ay doğum yapacağı öngörülüyor. Lakin işleri hiç de kolay değil. Hijyenik kaideler olmadığı için enfeksiyon riski çok yüksek. Ayrıyeten gebelerin doğum sürecinde hekim takibine ve kaliteli bakıma erişebilmeleri hayati ehemmiyette. Bu devirde alınması gereken ilaç ve destekler var” diye konuştu.

Esen kelamlarını şöyle sürdürdü: Uzmanlar gerilim, berbat şartlar ve travmalar nedeniyle erken doğumlar, düşükler, düşük doğum tartılı bebekler ve anne-bebek vefatları beklediklerini söz ediyor. Gebelerin yaşadıkları yerde takip edilmeleri son derece kıymetli zira yollardaki risk önemli problemlere sebep olabiliyor. Gebe depremzedeler, ‘Doğumdan korkardım. Artık doğuramayacağımdan korkuyorum’ diyor. “Deprem bölgesinde ıstırap ve endişeden dışarıda ne yemek bulursa yiyen, sütü kesilen, emziremeyen anneler var. Afet sonucu gerilim hormonu yükselmesi anne sütünde sıkıntılar oluşturuyor ve bebek mamasına muhtaçlık duyuluyor. Bayanın sütünün olması için bir şeyler yemesi gerekiyor lakin besin imkanları çok kısıtlı. Bayan içmeye su bulsa da tuvalete gitmemek için su içmek istemiyor, sütü bu da azaltıyor. Soğukta bebeklerin altını değiştirmek de farklı bir zorluk. Elektrik olmadığı için tedavi göremeyen hastalar var. En sık görülen rahatsızlıkları ise akut ve travma sonrası gerilim bozukluğu. Kabuslar, yabancılaşma, zelzelesi hatırlatan yer ve yerlerden kaçınma üzere sıkıntılarla kendini gösteren bu rahatsızlıklar tedavi edilmezse kalıcı hale gelebiliyor. Bayanlarda en sık görülen ruhsal durum ise tasa bozukluğu. Uzmanlara nazaran endişe, öfke, suçluluk, çaresizlik ve donup kalma üzere his durumlarının yaşanması hayli olağan.”

ÇÖZÜM LİSTESİ

DEVA Partili Esen, zelzele bölgesindeki bayanların hayatını kolaylaştırmak için hazırladıkları tahlil listesini de paylaştı. Esen şu davetlerde bulundu: “Farklı toplumsal ihtiyaçlara sahip tam kapsamlı çadır alanları kurulmalı. Bu hizmetlere bayanın itimatla erişimini sağlayacak önlemler alınmalı. Bayanların hijyenik ve öz bakım gereksinimleri karşılanmalı. Paklık eserleri, bayan pedi üzere eserlere kolay ve sürdürülebilir erişim sağlanmalı. Üreme sistemi ve idrar yolu enfeksiyonlarının süratli takibi ve tedavisi yapılmalı. Gebeler hekim takibine alınmalı. Gebeler pak su, kıyafet ve besinlere süratli ve kolay erişebilmeli. Gebeler almaları gereken ilaçlar ve desteklere ulaşabilmeli. Sıhhat Bakanlığı ve Türk Tabipleri Birliği’nden bayan sıhhati ve doğum uzmanlığı eğitimi almış uzmanların görevlendirilmesi hızlandırılmalı. Taşınabilir muayene kuralları sağlanmalı, jinekolojik masa ve ultrason bulundurulmalı. Doğumlar ve sezaryenler yapılabilmeli. Sıhhat Bakanlığı bölgede doğum yapılabilen yerleri duyurmalı. Yeni annelere paklık ve annelik kitleri sağlanmalı. Sabun, iç çamaşırı, hijyenik ped, bebek battaniyesi, bebek bezi, lohusa pedi, diş fırçası, dış macunu verilmeli. Hijyen ve ısı kaidelerinde emzirme ve bebek bezi değiştirme alanları açılmalı. Anne sütü kâfi olmayan durumlarda, ek mama hazırlanması için steril kurallar sağlanmalı. Bebek maması dayanağı verilmeli. Toplumsal takviye alanı ve çadırlar ortasında taşımalı ulaşım sistemi kurulmalı. Bayan ve çocuklara psikososyal takviye sunulmalı. Telaş halleri giderilmeli, inançta oldukları hissettirilmeli. Bölgede hizmet verecek toplumsal hizmet uzmanı, psikolog ve pedagog sayısı artırılmalı. Sivil toplum kuruluşlarıyla ortak çalışma yapılmalı, dayanışma ruhu canlı tutularak aktif ve yaygın takviye sağlanmalı. Anne ve çocuğun birlikte vakit geçirebileceği, oyun oynayabileceği alanlar oluşturulmalı. Oyun terapi alanları, çocuk parkları kurulmalı.”