Afet ve Acil Durum İdaresi Başkanlığının (AFAD), Malatya’nın Pütürge ilçesinde 4.7 şiddetinde zelzele meydana geldiği açıkladı. Yein 7 kilometre altında meydana gelen zelzeleden sonra TGRT Haber’e konuşan Prof. Dr. Naci Görür dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Görür, Anadolu levhasının pek çok fay sınırı üzerinde gerilim değişimi yaptığına dikkat çekerek Bingöl, Adana Havzası, Tunceli-Nazmiye ve Yedisu fayında mümkün büyük zelzelenin daha öne çekilmiş olabileceği konusunda ikazda bulundu.
Kahramanmaraş’ta meydana gelen zelzele felaketlerin akabinde Türkiye sallanmaya devam ediyor. Bölgedeki artçılar kendini her geçen gün hatırlatırken uzmanlar ise meydana gelen bazı zelzelelerin, artçı olmadığı konusunda ihtarda bulundu.
Malatya’nın Pütürge ilçesinde akşam saatlerinde meydana gelen 4.7’lik zelzelenin akabinde TGRT Haber’e açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Naci Görür, dikkat çeken açıklamalarda bulundu.
Prof. Dr. Naci Görür, Kahramanmaraş sarsıntısının akabinde güneye gerçek kayan Anadolu levhasının pek çok fay sınırı üzerinde gerilim değişimi yaptığına işaret etti. Bingöl, Adana Havzası, Tunceli-Nazmiye ve Yedisu fayında olması beklenen büyük sarsıntının tarihinin bu 4.7’lik sarsıntıyla öne çekilmiş olabileceğini söyledi.
“DOĞU ANADOLU FAYINDA GERİLİM ARTIRI”
Kahramanmaraş’ta meydana gelen sarsıntının bölgedeki fayları büyük ölçüde etkilediğini söyleyen Görür, “Malatya genelinde konuşursak olaylara farklı bakmamız gerekiyor. Bu son Kahramanmaraş sarsıntıları Malatya, Çelikhan, Ergenek’i kırdı. Doğu Anadolu fay çizgisinde biraz gerilimi artırdı. Doğu Anadolu fayı sayılmayan ancak alakalı olan Malatya, Ovacık, Tunceli’ye yanlışsız gerilimi artırdı. Bu Kahramanmaraş sarsıntıları, bölgedeki faylarla belli ölçüde hareketlenme, gerilim alanında değişime ve küçük çaplı sarsıntılara sebep olmaya başladı.
Şimdi düşünün Anadolu levhasının, 3,5 ve 7 metre güneye savrulması sonucu elbette Anadolu levhasının içindeki faylarda makul ölçüde gerilim alanlarının değişimine ve sarsıntı oluşmasına neden olabilir. Bu son derece doğaldır.
Malatya, Kahramanmaraş, Hatay civarında da bu kırılmış çizgiler boyunca çok sayıda artçı zelzeleler göreceğiz. Bu belkide 1 yıldan fazla sürecek. Kimi zelzeleler de artçı denmeyecek büyüklükte olacak. Gerilim alanındaki değişim nedeniyle Anadolu levhasının hududunda meydana gelen sarsıntı sebebiyle o bölgedeki irili ufaklı faylarda, makul depremler göreceğiz. Bunlar mustakil zelzeleler olacak” açıklamasında bulundu.
STRES BOŞALTMA NOKTALARINDA DAHA BÜYÜK SARSINTILAR OLUR MU?
Malatya’daki zelzelenin öteki fay sınırlarına nasıl bir tesir gösterceği konsunda bilgi veren Görür, “Bir büyük zelzele olunca o zelzelesi oluşturan fayın her iki uçunda yahut o fayla bağda olan fay kollarında, komşu sarsıntılarda tetiklenme suretiyle depremlerin olmasını bekleriz” diyen Görür, büyük zelzele olunca “Yöredeki öbür fay sınırları da harekete geçebilir” uyarsında bulundu.
ADANA HAVZASI İLE İLGİLİ NE YAPMALI?
Adana havzası ile ilgili yöneltilen soruya, “Bunu bilemiyoruz. Elâzığ zelzelesinden sonra Kahramanmaraş için ihtar yaptım, 3 sene sonra zelzele oldu.. ” diyen Görür konuşmasına şöyle devam etti:
“Halbuki Kahramanmaraş’ta iki zelzele oldu, biri meyyit deniz fayı üzerinde 7,7 çabucak peşine 9 saat sonra 7,6 oldu. Yani orda tetiklenme 9 saat. Vakit olarak bu sebeple kesin bir şey söylemek mümkün değil. Ancak şunu rahatlıkla söyleyebilirim; Bingöl Karlıova- Karlıova’dan Bingöl göynük ortası, Karlıova ile Erzincan ortası Yedisu fayı üzerinde hareketlenme beklenebilir. Beklenen sarsıntılar öne çekilmiş olabilir. Zira oralarda da uzun vakittir sarsıntı yok. Uzun vakittir sarsıntı beklediğimiz bölgeler bunlar.
Kahramanmaraş zelzeleleri orada gerilim alanında değişiklik yaparak beklenende depremi öne çekmiş olabilir. Kahramanmaraş zelzelesi büyüklük itibariyle Anadolu levhasını Kıbrıs’a yanlışsız, Güney Doğu değerli ölçüde deplase ettiğini için Türkiye’de çabucak hemen tüm fay zonlarında makul bir gerilim değişimine neden olmuş olabilir.”
“KÜÇÜK ZELZELELER, BÜYÜK ZELZELELERİN GÜCÜNÜ BOŞALTMAZ”
Malatya’da meydana gelen zelzelenin fay sınırlarında biriken gerilimi azaltıp azaltmayacağına yönelik soruyu ise Prof. Dr. Naci Görür şöyle cevapladı: Genelde olmuyor. Konuştuğumuz zelzeleler büyük boyutlu zelzeleler, 6 -7 civarı sarsıntılar. Her zelzele ortasında büyüklük olarak güç ölçüsü 32 kat oluyor. 5 büyüklüğündeki zelzeleyle 6 büyüklüğündeki sarsıntısı kıyaslarsan, 6 büyüklüğündeki sarsıntının gücü 5’e göre 32 kat büyüktür. 5-7 ortası sarsıntı 1000 küsür yapar, enerji daha büyüktür orda.
Yani o denli olunca 4’lük zelzeleyle 7’lik fayın gücünü boşaltmaya kalksan binlerce dörtlük zelzele oluşturacaksın ki onun gücünü boşaltabilesin. Lakin tabiat da o denli çalışmıyor, o yüzden küçük zelzeleler büyüklerin gücünü boşaltmaz.
